Aksa Tarihi

İngiliz İşgali ve Mescid-i Aksa

İngiliz ordusu Filistin’e girerken dünya haritasını değiştiren I. Dünya Savaşı cereyan ediyordu. İngilizler’in Kudüs’ü işgali bu savaş esnasında, 9 Aralık 1917’de başladı ve 15 Mayıs 1948’e kadar devam etti. Osmanlılar ile İngilizler arasında en son meydana gelen ve Kudüs meselesini çözen savaş, Gazze muharebesidir. Bu muharebe sonrasında İngiliz ordusu Yafa kapısından Kudüs’e doğru ilerleyebildi ve Kudüs Belediye Başkanı Hüseyin Efendi, İngiliz komutan Watson’a teslim mektubunu verdi. Kudüs’ü teslim etme kararı Kudüs mutasarrıfı tarafından oradaki mukaddes mekânların tahrip olmasını önlemek için Kudüs’teki ileri gelenlere danıştıktan sonra verildi. Yeri gelmişken ifade edilmelidir ki Osmanlı ordusu, Kudüs sınırlarında girdiği savaşlarda 12 bin askerini esir vermiş bunun yanı sıra 25 bin askerini kaybetmiştir. İngilizler Filistin hâkimiyetini tamamen ele geçirdikten sonra çantalarından Siyonist projeyi çıkardılar. Bu dönemde Filistinliler haklarını savunmak için İslam-Hıristiyan derneğini kurdular ve İngiliz işgalinden bir ay sonra Yafa şehrinde yapılan Siyonist konferansa karşılık vermek üzere ilk Filistin konferansının düzenlenmesine çalıştılar. Aynı zamanda 1919’da Paris’te yapılacak barış konferansı için bir rapor hazırlandı. Bir taraftan Siyonist projelere karşı yürüyüşler ve gösteriler düzenlenip diğer taraftan Suriye kralı olarak Faysal bin Hüseyin’in başa geçmesi desteklendi.